ΤΡΟΠΟΙ ΠΕΙΘΟΥΣ ΣΕ ΠΙΝΑΚΕΣ

ΤΡΟΠΟΙ ΠΕΙΘΟΥΣ

– ΜΕΣΑ ΠΕΙΘΟΥΣ

H

αυθεντία

ΠΕΙΘΩ επιδιώκεται με ΕΠΙΚΛΗΣΗ στη λογική, στο συναίσθημα, στην, στο ήθος.

Τρόπος πειθούς

:

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΚΗ

Μέσα πειθούς

:

􀂾

Επιχειρήματα

•

συλλογισμοί

•

προτάσεις κρίσεως

•

ρητορικά ερωτήματα

ερωτηματικές προτάσεις ή

􀂾

Τεκμήρια

•

αποδείξεις

•

παραδείγματα

•

στατιστικά στοιχεία

•

πορίσματα ερευνών

•

εμπειρικές αλήθειες

•

παραθέματα

•

μαρτυρίες

•

γεγονότα (ιστορικά κ.ά.)

Τρόπος πειθούς

:

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ

Μέσα πειθούς

:

􀂾

Περιγραφή

•

εικόνα

􀂾

Αφήγηση

-

λόγου

φορτισμένες

Χρήση συγκινησιακού – μεταφορικού(λέξεις συναισθηματικά, ειρωνεία, σαρκασμός,

χιούμορ

, υπερβολή, μεταφορά,

λογοπαίγνιο

, δισημία, συνειρμός)

-

Τρόπος πειθούς

Χρήση ρητορικών ερωτημάτων:

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΥΘΕΝΤΙΑ

Μέσα πειθούς

:

􀂾

προσωπικότητας

Αναφορά σε λόγια μιας

􀂾

Αποφθέγματα

􀂾

Ρητά

􀂾

Γνωμικά

􀂾

Παροιμίες

Τρόπος πειθούς

:

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΗΘΟΣ ΤΟΥ ΠΟΜΠΟΥ

Μέσα πειθούς

:

􀂾

Αξιόπιστος λόγος

􀂾

Έπαινοι

􀂾

Εγκώμια

􀂾

χαρακτηρισμός

Λανθάνων αξιολογικός

Τρόπος πειθούς

:

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΗΘΟΣ ΤΟΥ ΔΕΚΤΗ

Μέσα πειθούς

:

􀂾

χαρακτηρισμός

Άμεσος ή λανθάνων αξιολογικός

Τρόπος πειθούς

:

ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟ ΗΘΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΛΟΥ

Μέσα πειθούς

:

􀂾

Κριτικές

􀂾

Κατηγορητήρια

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

-

2-

ΤΡΟΠΟΙ ΠΕΙΘΟΥΣ

Με την επίκληση στη

δέκτης

λογική επιχειρείται να προβληματιστεί, να πεισθεί λογικά ο, ούτως ώστε να κινητοποιηθεί, να αναλάβει δράση, να αλλάξει τρόπο ζωής,

να

ή

… (στόχος του συγγραφέα). Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση επιχειρημάτων/και τεκμηρίων.

Με την επίκληση στο

το σοβαρό πρόβλημα που θίγεται

συναίσθημα επιχειρείται να ευαισθητοποιηθεί ο δέκτης για, να βιώσει συναισθήματα ενοχής, ντροπής,

φόβου

, δυσπιστίας, απογοήτευσης κτλ. ή χαράς, ικανοποίησης, θάρρους,

εμπιστοσύνης

, ενθουσιασμού κτλ., ούτως ώστε να ανησυχήσει, να προβληματιστεί,

να κινητοποιηθεί

συγκινησιακού μεταφορικού λόγου στην περιγραφή ή

επίσης να χρησιμοποιηθεί το ρητορικό ερώτημα

συναισθηματικό κόσμο του δέκτη

, να … (στόχος του συγγραφέα). Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση/και την αφήγηση. Μπορεί, το οποίο κεντρίζει το.

Με την επίκληση στην

απόψεων του συγγραφέα

δυσερμήνευτο ζήτημα μέσα από τη σοφία μιας προσωπικότητας ή μιας

καταξιωμένης κοινωνικής ομάδας

από τη λαϊκή σοφία

αυθεντία επιχειρείται να τεκμηριωθεί η αξιοπιστία των, να ενισχυθεί η επιχειρηματολογία του, να φωτιστεί ένα(π.χ. επιστημονική αυθεντία) ή ακόμη και μέσα.

Με την επίκληση στο

στο πρόσωπο του πομπού

ήθος του πομπού επιχειρείται να κερδηθεί η εμπιστοσύνη, ώστε οι θέσεις – εισηγήσεις του να γίνουν αποδεκτές.

Αυτό επιτυγχάνεται π

να ταυτιστεί με ένα θετικό πρότυπο συμπεριφοράς και να αποκτήσει κύρος

.χ. με λανθάνοντα αξιολογικό χαρακτηρισμό, ώστε ο πομπός.

Με την επίκληση στο

ευθύνη απέναντι σε όσα του προβάλλονται και να αποδεχτεί τις απόψεις

ήθος του δέκτη επιχειρείται να αισθανθεί ο δέκτης την–

εισηγήσεις του πομπού

. Αυτό επιτυγχάνεται με άμεσο ή έμμεσο (λανθάνοντα)

αξιολογικό χαρακτηρισμό

, ο οποίος ανάγει το δέκτη σε ξεχωριστή προσωπικότητα,

ηθικά και κοινωνικά αποδεκτή

συμπεριφοράς και να τον ωθήσει να προσπαθήσει να το αποδείξει με τη στάση του

(

πολίτης θα συμφωνούσε μαζί μου ότι

, ώστε να τον ταυτίσει με ένα θετικό πρότυπο.π.χ. Οι καλές μητέρες φροντίζουν τα παιδιά τους με γάλα Χ, Ο δημοκρατικός…).

Με την

αντίθετα επιχειρήματα που

κύρους αυτού που τα αντιπροσωπεύει

επίθεση στο ήθος του αντιπάλου επιχειρείται να αντικρουστούν τα(τυχόν) προβάλλονται, με την καταρράκωση του.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

-

3-

ΟΡΙΣΜΟΙ

– ΕΝΝΟΙΕΣ

Επιχείρημα

ονομάζεται ένα οργανωμένο σύνολο λογικών προτάσεων – κρίσεων

(

τις προτάσεις αυτές να εκφέρεται με ερώτηση

προκείμενες) από τις οποίες προκύπτει ένα λογικό συμπέρασμα. Είναι δυνατόν μία από(ρητορικό ερώτημα).

Συλλογισμός

επιχείρημα

ονομάζεται η διαδικασία ή η μέθοδος με την οποία καταστρώνεται ένα.

Ένας ολοκληρωμένος συλλογισμός αποτελείται από τρία βασικά μέρη

:

Τη μείζονα προκείμενη

, την ελάσσονα προκείμενη και το συμπέρασμα.

Προκείμενες είναι προτάσεις

Συμπέρασμα είναι πρόταση

προκείμενες

, κρίσεις, υποθέσεις, ερωτήματα/ περίοδος στην αποδοχή της οποίας καταλήγουν οι. Είναι δηλαδή το λογικό επακόλουθο των προκείμενων.

☺ Οι συλλογισμοί της λογικής έχουν μορφή καθαρά τυπική

, στεγνή και σύντομη,

περιέχουν μόνο προτάσεις

ανάπτυξη

-κρίσεις. Τα επιχειρήματα σ’ ένα κείμενο έχουν, σύνταξη και διατύπωση πολυποίκιλη. (Π σ. 14)

► Το επιχείρημα

ή την ανατροπή μιας θέσης

, λοιπόν, εμπεριέχει συλλογισμό ή σειρά συλλογισμών για τη στήριξη.

Βιβλιογραφία

•

Έκφραση Έκθεση για το Ενιαίο Λύκειο, τεύχος γ΄, ΟΕΔΒ, Αθήνα, 2004.

•

Γιαννακόπουλος Σπ., Ζαμάρια Κ., Σαφλαγιούρα Φ., Χριστόπουλος Δ., Έκφραση Έκθεση Γ’

Ενιαίου Λυκείου

, εκδ. Ε. ΡΩΣΣΗ, Αθήνα, 2001.

•

ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ κειμένων

Γιαννακόπουλος Σπ., Χριστόπουλος Δ., Νεοελληνική Γλώσσα για το Λύκειο, Αλφαβητάρι, εκδ. Ε. ΡΩΣΣΗ, Αθήνα, 2002.

•

Κωστάλα Τ., Έκφραση Έκθεση Γ΄Λυκείου, τόμος Β΄, εκδ. Σαβάλλας, Αθήνα 2001.

•

Φράγκος Ν. , Έκφραση Έκθεση γ΄ενιαίου λυκείου, εκδ. ΖΗΤΗ, Θεσσαλονίκη, 2003.

•

Βάνιας Τσολάκης Χρ. Από το λόγο στη συνείδηση του λόγου Έκθεση: ανοιχτή πληγή, Θεσσαλονίκη1995.