Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2011

ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΕ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ


                              Π    Ε    Ι    Θ      Ω

ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΣ   -   ΕΠΑΓΩΓΙΚΟΣ  -   ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΣ   ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ

·      ΟΡΙΣΜΟΙ  : …………………….
·      ΠΑΡΑΛΟΓΙΚΟΙ  ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΙ : μπορεί να είναι εξωτερικά έγκυροι και αληθείς , αλλά
 μπορεί  παραβαίνουν τους κανόνες του ορθού λόγου .
 ( από άγνοια   ή   συνειδητά = σόφισμα  ) .
  π.χ  το νερό σταματάει τη δίψα
         η θάλασσα  είναι  νερό
         Αρα  η θάλασσα σταματάει τη δίψα

·      παράδειγμα  αναλογικού συλλογισμού
       π.χ στο παλιό μου σχολείο υπάρχει κλειστό Γυμναστήριο
             Στο διπλανό σχολείο επίσης υπάρχει
             Στο σχολείο του φίλου μου , επίσης
            Αρα  και στο  νέο μου σχολείο θα υπάρχει γυμναστήριο
·      Αναλογικός ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΌΣ  : καταλήγει σε μερικό / πιθανολογικό συμπέρασμα

·      ΕΠΑΓΩΓΗ :   εκφέρεται με 3 ΜΕΘΟΔΟΥΣ : γενίκευση  / αίτιο-αποτέλεσμα/  αναλογία (2)
 
ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ :  Ολοι οι Γάλλοι είναι αγενείς  / Στο περσινό μου ταξίδι στο Παρίσι ένας Γάλλος
                                     τελωνειακός μου φέρθηκε αγενέστατα .
ΑΝΑΛΟΓΙΑ :
           Η Αναλογία  μπορεί να είναι μεταφορική και κυριολεκτική
           Η μεταφορική Αναλογία δεν οδηγεί σε τέλεια επαγωγή .
π.χ     Το ποδόσφαιρο είναι σαν τη ζωή ( μεταφορική )
          Σύγκριση   ενός δικαστή με τον Πόντιο Πιλάτο ( κυριολεκτική )

          
         ΑΙΤΙΟ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ :   Μελέτησα πιο πολύ από τους άλλους
                                                       Αρα  θα πάρω πιο καλό βαθμό  από όλους .

·      ΥΠΑΡΧΕΙ  ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΠΑΡΑΓΩΓΗ , έστω και  αν ξεκινάμε από ένα ΑΙΤΙΟ
 Όμως το αίτιο αυτό θα  έχει γενική  ισχύ και θα οδηγεί σε επί μέρους συμπέρασμα .
π.χ.  στην κοινωνία κυριαρχεί  ΕΝΑ αρνητικό πρότυπο : Υπερισχύει το ΕΓΩ  του  ΕΜΕΙΣ .
       Έτσι  οι άνθρωποι γίνονται φιλοχρήματοι , δεν συμμετέχουν στα κοινά ,οδηγούνται στη βία

·      Υπάρχει περίπτωση να έχουμε ΠΑΡΑΓΩΓΗ , έστω και αν έχουμε  ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ .
      Όμως η γενίκευση θα στηρίζεται σε βέβαια  δεδομένα.
      π.χ Όλοι οι  ορθόδοξοι  ιερείς  φορούν στη λειτουργία ράσα
            Άρα  και ο πατήρ Γεώργιος , που είναι ορθόδοξος , φοράει στη λειτουργία  ράσα .


·      Να εξηγηθεί  ΠΌΤΕ   Η Γενίκευση και το αίτιο - αποτέλεσμα  αντιστοιχούν στην Επαγωγή :
Α .όταν από   ΕΙΔΙΚΕΣ  θέσεις οδηγούμαστε σε μία Γενική
                         
Β . όταν από μία ΓΕΝΙΚΗ αλλά ΠΙΘΑΝΗ / ΟΧΙ ΒΕΒΑΙΗ  θέση οδηγούμαστε σε μία ΕΙΔΙΚΗ
 π.χ σύμφωνα με την εμπειρία μου , όλες οι  γυναίκες πολιτικοί στηρίζουν τις γυναίκες
       Αρα , είναι πιθανό , και η Μ . , που είναι γυναίκα υποψήφιος , να στηρίξει τις γυναίκες .

ΕΧΟΥΜΕ ΕΠΑΓΩΓΗ :  γιατί η γενική θέση ξεκινάει από  προσωπική (ειδική ) έρευνα ….
Θα είχαμε ΠΑΡΑΓΩΓΗ , αν λέγαμε :  όλες οι γυναίκες πολιτικοί στηρίζουν τις γυναίκες
                                                            άρα   και η Μ……… θα στηρίξει  τις γυναίκες …..

·      ΠΡΟΣΟΧΗ :  μπορεί στο κείμενο το αίτιο να  ακολουθεί / να έπεται .Ομως  εμάς μας ενδιαφέρει
                       όχι τι προηγείται στο κείμενο , αλλά τι προηγείται στην πραγματικότητα.
Π.χ   στο παράδειγμα με την αγένεια των Γάλλων , το αίτιο στο κείμενο είναι μετά το γενικό
         συμπέρασμα . Η λογική σειρά όμως είναι :  επειδή ο Γάλλος τελωνειακός φέρθηκε με
         αγένεια (ΕΙΔΙΚΗ ), βγήκε το συμπέρασμα   ότι  όλοι οι Γάλλοι είναι αγενείς ( ΓΕΝΙΚΗ)
 
·       Αυτό βέβαια ισχύει  μόνο σε  έναν συρρικνωμένο συλλογισμό  / σε μία παράγραφο , όπου δεν
έχουμε μέθοδο ανάλυσης , αλλά  προκείμενες και συμπέρασμα.

Αν έχουμε μεγάλο κείμενο , τότε  δεν εξετάζουμε   τι προηγείται χρονικά .
Αν το αίτιο/ τα αίτια  προηγούνται , έχουμε  Επαγωγή ( αν είναι  Ειδικό / Ειδικά  αίτια )
Αν προηγούνται τα Γενικά αίτια , έχουμε Παραγωγή……
Αν τα   Ειδικά  αίτια έπονται , έχουμε Παραγωγή ( προηγείται η Γενική θέση )

        ΤΕΛΕΙΑ - ΑΤΕΛΗΣ ΕΠΑΓΩΓΗ 

1.    Τέλεια επαγωγή : (  προκείμενες πλήρως / λογικά αποδεκτές και αποδεκτό/σίγουρο συμπέρασμα )
2.    Ατελής  επαγωγή : όταν έστω και μία ειδική προκείμενη δεν είναι πλήρης/αποδεκτή  και έτσι έχουμε  ατελές /πιθανό / όχι απόλυτα βέβαιο  συμπέρασμα
           Η ατελής  επαγωγή   είναι  ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ  

   ΤΙ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ  ΣΤΗΝ ΑΤΕΛΗ - ΤΕΛΕΙΑ  ΕΠΑΓΩΓΗ  : σελ. 23 ( 1-10 ) : Γ Λυκείου

·      ΑΝ ΈΧΟΥΜΕ ΑΝΑΛΟΓΙΑ :
αν είναι μεταφορική ,  είναι   ΑΤΕΛΗΣ ( η ζωή είναι σαν το ποδόσφαιρο )
αν είναι κυριολεκτική :  είναι ΤΕΛΕΙΑ , αν ανάμεσα στα συγκρινόμενα οι ομοιότητες είναι επαρκείς
           και σχετικές  με το θέμα , αν  η σύγκριση  δεν ξεπερνάει τα επιτρεπόμενα λογικά όρια .

·      ΑΝ ΕΧΟΥΜΕ ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ :
  αν η γενίκευση είναι επιτρεπτή  / αν στηρίζεται σε επαρκή στοιχεία , είναι  ΤΕΛΕΙΑ.

·      ΑΝ ΕΧΟΥΜΕ ΑΙΤΙΟ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ
έχουμε ΤΕΛΕΙΑ : αν η αιτία είναι αναγκαία  και επαρκής : θερμοκρασία 100  και κανονικές συνθήκες
έχουμε  ΑΤΕΛΗ : αν  η αιτία είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκής :
π.χ  το κρύο  - χιόνι : το κρύο δεν αρκεί για να χιονίσει ( όμως είναι αναγκαίο )
έχουμε ΑΤΕΛΗ : αν η αιτία είναι επαρκής , αλλά όχι αναγκαία
  π.χ  κάπνισμα - καρκίνος :  το κάπνισμα μπορεί να τον προκαλέσει , αλλά  δεν είναι  αναγκαίο….


                           ΕΠΙΚΛΗΣΗ   ΣΤΟ  ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ 

·      Μέσα που συνήθως  χρησιμοποιούνται :   χιούμορ , ειρωνεία , παραστατική περιγραφή ,δραματική αφήγηση
      Οταν ξεπερνάμε τα λογικά όρια οδηγούμαστε στην  ΚΙΝΔΥΝΟΛΟΓΙΑ.
     Οταν ξεπερνάμε τα όρια του χιούμορ και της ειρωνίας : ο πομπός  υφίσταται αρνητικές συνέπειες .
                  
     ΕΠΙΚΛΗΣΗ   ΣΤΟ  ΗΘΟΣ : πομπού , δέκτη , αντιπάλου …  :   35 , 57 ( Γ. Λ )

·      Ο  ΠΟΜΠΟΣ  προσπαθεί  να κερδίσει την εκτίμηση του  ΔΕΚΤΗ  ( π.χ δικαστή ) :
    α.  χρησιμοποιώντας πειστικά επιχειρήματα / δείχνοντας ότι κατέχει την υπόθεση
    β.  επικαλούμενος  ιδέες /θέσεις / αποσπάσματα ΑΥΘΕΝΤΙΩΝ( ΚΙΝΔΥΝΟΣ )
    γ. κάνοντας επίθεση στο ήθος του  αντίπαλου/ στην ιδιωτική του ζωή ….
    δ. αναφερόμενος στα δικά του προσόντα………
    ε. κολακεύοντας  τον  δέκτη - ακροατή , αναγνώστη ……

                         ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

·      προδιαγραφές του διαφημιστικού μηνύματος : να ελκύει  ………….

·      ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ    ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ / ΤΡΟΠΟΙ  ΠΕΙΘΟΥΣ
          χρήση όλων των επικλήσεων  : κυρίως  του συναισθήματος

·       ΤΕΧΝΙΚΕΣ /  ΜΕΣΑ  ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ
 συνειρμός ιδεών ( η  πιο όμορφη ξανθιά : διαφήμιση μπύρας )
  λανθάνων αξιολογικός  χαρακτηρισμός ( , αμάξι  Ρενώ γιατί δεν είμαστε όλοι ίσοι  ) 
       ΟΙ   3  επικλήσεις
   
·      ΜΟΡΦΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΥ  ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ( μπορεί  να συνδυάζονται )
 Α.  με  διάλογο - μονόλογο
β.   με αφήγηση 
γ.   με άμεσο τρόπο 
δ. με επεξήγηση  της  εικόνας
ε. με επιχειρήματα
στ. με ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΑ  
                           
ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΑ  ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ( εξάσκηση  από  σχολικό βιβλίο  και  σελ 72 - 79 Ζ  )          
επανάληψη λέξης για έμφαση(  ξυρίζεσαι μαλακά , μαλακά , μαλακά : μιλάει ο παπαγάλος ) 
πολυσημία λέξης( Μινιόν)
φωνολογική επανάληψη ( αμάξι  Χόντα - προσόντα)
υποκοριστικά /ανατολίτικες ονομασίες / αποσιωπητικά ….
     δεικτική αντωνυμία (αυτό )
     παραδοξολογίες (  τα φουντούνια έχουν διπλό διαφορικό , αντέχουν στην ανηφόρα..)
     νεολογισμοί ( αφρότερος αφρός )
    φράσεις που θυμίζουν παροιμίες ( κοντά στο νου και κρέμα)
    ταύτιση ποιότητας προιόντος με  δεδομένες αξίες ( χρυσό φιλμ της Κόντακ )
    ονομασία  προιόντος  με φωνολογική απόκλιση ( dicas . Tα  dicas σας παπούτσια )
    επίκληση όρων  της επιστήμης ( π.χ σχετικά  με την τερηδόνα…)
    αδόκητη ανατροπή των προσδοκιών του δέκτη ( θα την κρεμάσω : εννοεί τη ναφθαλίνη )
    χρήση ρητορικών ερωτήσεων / με υπονοούμενα : είδες η ΔΕΗ ;
    ΛΑΝΘΑΝΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ : οι έξυπνοι οδηγούν Ρενώ .
   

    ΑΛΛΑ  ΤΕΧΝΑΣΜΑΤΑ / ΜΕΣΑ της  διαφήμισης
     Εντονα χρώματα / μαρτυρίες ειδικών-αυθεντίας / λιτότητα μηνύματος για αμεσότητα /ηχητικές   φράσεις / β ενικό για  οικειότητα / αφήγηση  για συγκίνηση  ……


·      ΑΘΕΜΙΤΗ  ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ  έχουμε:  εξάσκηση  σελ  42   Γ. Λ  -  κείμενα   Β , Γ
α) όταν το διαφημιστικό μήνυμα ασκεί υποσυνείδητη επίδραση  στο άτομο ,
      γιατί  παρακάμπτει τους αμυντικούς μηχανισμούς  της συνείδησης.
Το ερέθισμα της διαφήμισης δεν ξεπερνάει τον ΟΥΔΟ , δηλαδή το ελάχιστο (χρονικό)όριο που απαιτείται  για να γίνει αντιληπτό , από τη συνείδηση ,   το ερέθισμα αυτό .
Ετσι δεχόμαστε παθητικά αυτό το ερέθισμα……..

β). όταν η διαφήμιση καλλιεργεί  αισθήματα  φόβου , πανικού  , ώστε να γίνει ευάλωτος ο δέκτης
     και να ενδιαφερθεί για το  διαφημιζόμενο προιόν .

γ.) όταν  διεγείρονται τα ανθρώπινα  ένστικτα , εκμεταλλεύονται την άγνοια του παιδιού και άλλων  αδύναμων ομάδων , όταν αναπαράγονται κοινωνικά στερεότυπα - ασθενές φύλο ,…..

δ. )όταν  αποδίδονται στον διαφημίζοντα ιδιότητες που δεν έχει  π.χ  όταν ένας ηθοποιός διαφημίζει ,  παίζοντας το ρόλο του γιατρού ,  μία οδοντόκρεμα ….

ε ) όταν  γίνεται εκμετάλλευση των αξιών : ειρήνης , αγάπης , ……

     ( Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ   ( δ )  ΕΊΝΑΙ   ΚΑΙ   ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΤΙΚΗ  ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ  )



               Η ΠΕΙΘΩ  ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ  ΛΟΓΟ   :     61 ( Γ . Λ )  

·      χρήση επικλήσεων  στη λογική και στο συναίσθημα
·      όταν ξεπερνάει τα όρια :  έχουμε   παραπλάνηση /προπαγάνδα .

         ΜΕΣΑ  ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ  ΛΟΓΟΥ               
         
1. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ: κολακεία, λαικισμός , κινδυνολογία , συνθήματα                          
 2.  ΜΟΡΦΗΣ  :              ασύνδετος λόγος , περιγραφή , αρηματικός λόγος , πολυσύνδετο …
                                      πρώτο ενικό / πρώτο πληθυντικό πρόσωπο……..
                                      Γενικά:  ποιητική  γλώσσα ….

    Η πειθώ  στον επιστημονικό λόγο

·      βασικά γνωρίσματα  του επιστημονικού λόγου :
·       ερμηνευτικός , αποδεικτικός , περιγραφικός , με οικείο  ή  ψυχρό επιστημονικό ύφος  ή  εκλαϊκευμένο  , όταν  στοχεύει στη διδακτική χρήση του .

·      ΜΕΣΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ  ΛΟΓΟΥ : τεκμηριωμένο επιχείρημα / λογική αλληλουχία 
                                                                     αναφορική λειτουργία γλώσσας
                                                                     αποδεικτικός , ερμηνευτικός , περιγραφικός  λόγος


                                           
·      ΜΕΘΟΔΟΙ  ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ/  ΑΝΑΛΥΣΗΣ  ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΩΝ ΕΝΟΣ  ΚΕΙΜΕΝΟΥ :
      ορισμός - διευκρίνηση                προϋποθέσεις
      διαίρεση                                      ιστορική αναφορά
      αιτιολόγηση                                μαρτυρία
      αποτέλεσμα - σκοπός                  αξιολόγηση
      αντίθεση                                      συμπέρασμα
      ερώτημα - απάντηση
     
σημείωση : σε κάθε κείμενο υπάρχουν μερικές από τις παραπάνω μεθόδους .
                   Με τις παραπάνω μεθόδους πετυχαίνεται  η ΣΥΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ  του  κειμένου


·      ΠΕΡΙΛΗΨΗ  :  217ΒΛ   , 215  Β.Λ
      α. δικές μας εκφράσεις ( εκτός από τις στερεότυπες που δεν αντικαθίστανται )
      β. δεν σχολιάζουμε τις θέσεις του κειμένου
      γ. αντιστοιχεί  στο  1/3 του κειμένου
      δ. εμπεριέχει όλα τα   διαφορετικά  επιχειρήματα  του κειμένου
      ε. τα τεκμήρια συνοπτικά ( παραδείγματα ,…..)
     στ. η συνοπτική περίληψη με πλαγιότιτλους
     ζ.   Γράφουμε  φράσεις συνοχής : «στο κείμενο αυτό ο συγγραφέας » , «παράλληλα» , «αναφέρει»
                «προτρέπει» , «θεωρεί ότι»  ……………   


                   ΑΝΑΛΥΣΗ  ΜΕΡΙΚΩΝ  ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ  ΘΕΜΑΤΩΝ / ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ


·      Αναφορική  γλώσσα : απρόσωπη , αχρωμάτιστη συναισθηματικά , αντικειμενική , έχει
                                         λογική  στερεότητα   και αποδεικτικότητα
    Η  δομή είναι σφικτή , λογική……

·      Ποιητική γλώσσα : υποκειμενική , συμβολική , με υπερρεαλιστικά στοιχεία , σχήμα  υπερβατό ,
                                     η δομή είναι  χαλαρή ,  μεταφορές , προσωποποιήσεις……..
    Ασύνδετο , πολυσύνδετο , συγκινησιακή φόρτιση ,   έμμεσος  συνειρμός  ………  

Σημείωση : τα παραπάνω δεν συνυπάρχουν υποχρεωτικά……..

·      Πώς τεκμηριώνεται ότι  κάποιο κείμενο  είναι : χρονογράφημα, δοκίμιο , άρθρο ,  κ.λ.π

Α. χρονογράφημα : επίκαιρα θέματα , ανάλαφρο ύφος , χιούμορ , θέλει να προβληματίσει , να
                               κρίνει  , να ψυχαγωγήσει .Εν μέρει , και ποιητική γλώσσα  - σύμβολα,…..

Β. πραγματεία : αναφορική γλώσσα , μεθοδική , λεπτομερής / ενδελεχής  εξέταση
    ( ο τρόπος  εξέτασης  ταυτίζεται με τη διατριβή και μονογραφία )

Γ.  στοχαστικό δοκίμιο : ποιητική λειτουργία γλώσσας  , ελεύθερη περιδιάβαση στο χώρο των ιδεών

Δ.  αποδεικτικό  δοκίμιο  : αναφορική,κυρίως,   και ποιητική γλώσσα .
                           Πληροφορεί  κυρίως , δεν ενδιαφέρεται άμεσα για να πείσει
      Το θέμα , ακόμα και αν, σπάνια ,  είναι επίκαιρο , ΓΕΝΙΚΕΥΕΤΑΙ ,  καθολικοποιείται  …..
      Αναλύει , ερμηνεύει , εκλαικεύει   διάφορα  θέματα …..

Ε. Αρθρο :

 Ασχολείται με  ΑΜΕΣΑ  ΣΥΓΧΡΟΝΑ   θέματα , που απασχολούν  τον πολίτη στην καθημερινότητά του (  ένα καθημερινό γεγονός που συνέβη  ή  κάτι που  ισχύει από παλιά, αλλά τώρα
έγινε επίκαιρο  :  π.χ  πυρηνική ενέργεια …..)
Το άρθρο μένει στο γεγονός , το  σχολιάζει  ……..
( ΤΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΔΕΝ ΜΕΝΕΙ ΣΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ , ΤΟ  ΠΑΙΡΝΕΙ ΣΑΝ ΑΦΟΡΜΗ )

ΣΤ.  Επιφυλλίδα :  είναι  συγγενής με το άρθρο ………..
                              Καταπιάνεται με λιγότερο επίκαιρα , αλλά θέματα που απασχολούν τον πολίτη.
   Π.χ η δορυφορική τηλεόραση ( είναι λιγότερο επίκαιρο από την πυρηνική ενέργεια )
Κυρίως ασχολείται με θέματα πολιτισμού / κουλτούρας ……
 π.χ  το γυμνό στο θέατρο : είναι επίκαιρο , αλλά όχι άμεσα επίκαιρο ……….



·      ΣΗΜΕΊΑ  ΣΤΙΞΗΣ :  σελ 92 , 151 (  Α  λυκείου ) :
     Αποσιωπητικά , άνω και κάτω τελεία , παρενθέσεις , θαυμαστικό ………….

     Αποσιωπητικά  :  Δηλώνουν  αμηχανία ,  το αυτονόητο / λακωνικότητα ,  φόβο να εκφράσουμε τις
                                  θέσεις μας ,  συγκίνηση , ………..
      Φυσικότητα λόγου ( σελ 151 , Α λυκείου) , αφού  , όποιος τα  χρησιμοποιεί ,  εκφράζεται φυσικά , αυθόρμητα  , κάνει αυτό που αισθάνεται  και δεν προσπαθεί να μιλήσει , να πει οτιδήποτε , μόνο και μόνο για να πει κάτι , να προσποιηθεί…………   

   Παρενθέσεις :  χρησιμοποιούνται : για  επεξήγηση .
                                                          για να κάνουμε κάποια παρέκβαση  από τη φυσική σειρά…. 
                                                          για να  συμπληρώσουν………..
    π.χ η φύση ήταν πανέμορφη ( δεν μπορώ να την περιγράψω) και με συνεπήρε …….                                                 

Δύο  τελείες  : για να μεταφέρουμε  με ακρίβεια το λόγια κάποιου
                       για  να επεξηγήσουμε / να επιμερίσουμε ………..

Σημείωση : όλα  , σχεδόν , τα σημεία στίξης   λειτουργούν συμπληρωματικά , σταματούν τη ροή του
                  λόγου ( του ποταμού του λόγου ) για να δώσουν έμφαση , να συμπληρώσουν , να δείξουμε
  θαυμασμό /λύπη / χαρά  , να επεξηγήσουν .
Κάνουν πιο πυκνό  το λόγο , πιο πυκνή  στη σκέψη ,……………..

[ Η παρένθεση και οι 2 τελείες  μπορούν να αντικατασταθούν από την παύλα ( ή παύλες ) .Είναι δεδομένο ότι στην έκθεση βάζουμε μόνο παύλα / παύλες  ]


     ΘΕΜΑΤΑ  - ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ   ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ  ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΣ    Γ  ΛΥΚΕΙΟΥ

                  ΒΑΣΙΚΑ  ΘΕΜΑΤΑ  - ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

·      Συνεκτικότητα   παραγράφου  και κειμένου   :  Λογική σειρά επιχειρημάτων με εσωτερική σύνδεση

·      Συνοχή  παραγράφου και κειμένου ( ή πώς συσχετίζονται  τα στοιχεία  της παραγράφου ) : με λέξεις - φράσεις

·      Τρόποι ή στρατηγική ή τεχνική  ΠΕΙΘΟΥΣ  :  Επικλήσεις ( αναφέρουμε και τα επιχειρήματα / τεκμήρια)

·      Τρόποι  ή τεχνική ή μέθοδος ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ  / ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ / ΑΝΑΛΥΣΗΣ  επιχειρημάτων

   ή   τρόποι  τεκμηρίωσης   : ορισμός , διαίρεση ,αντίθεση   ,αιτιολόγηση , ερώτηση - απάντηση , ……

·      Τρόποι ανάπτυξης  παραγράφου  :  ασύνδετο , πολυσύνδετο , υπερβατό ,  υποτακτικός λόγος , …

·      Διάγραμμα  κειμένου : ανά παράγραφο, κεντρική ιδέα, συνήθως στη θεματική, και 2-3 βασικές δευτερεύουσες ιδέες (προκείμενες)

·      Δομή   παραγράφου  ή στοιχεία  της παραγράφου  : Θ.Π - Κ.Θ - ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΑ

·      Μέσα  Πειθούς   ή αποδεικτικοί λόγοι  : επιχειρήματα και τεκμήρια

·      Είδη  επιχειρημάτων : ορισμοί , πορίσματα , σχόλια , αιτήματα , θέσεις , θεωρήματα  ,αρχές ΟΧΙ ΕΚΤΟΣ

·      Είδη  Τεκμηρίων  : π.χ , γεγονότα , γνωμικά , ειδήσεις επικαιρότητας , υλικό αισθήσεων , ΑΛΗΘΕΙΕΣ

·      Συλλογιστική  πορεία  ή  είδη συλλογισμών ή αποδεικτική διαδικασία συλλογισμών  ( σε όλο το κείμενο )
( μας ενδιαφέρει η σειρά που ακολουθείται στο κείμενο : όχι η χρονική σειρά )

·      Είδη  Επαγωγής :  Γενίκευση , αναλογία , αίτιο - αποτέλεσμα

·      Δημιουργία  κειμένου με Παραγωγή ή Επαγωγή

·      Συλλογιστική πορεία  ( στην παράγραφο μόνο ) : μας ενδιαφέρει η χρονική σειρά

·      Συρρίκνωση  Συλλογισμού

·      Παραλογικοί συλλογισμοί ( και σοφίσματα : όταν έχουμε πρόθεση)  :  όταν δεν είναι αληθείς
    
·      Κινδυνολογία  : όταν , στην επίκληση στο συναίσθημα , ξεπερνάμε τα όρια - 34 , 50                                                            

·      Παραπλάνηση - προπαγάνδα :   όταν  ξεπερνάμε τα όρια ( στην πολιτική , στη διαφήμιση)

·      Επίκληση  στο συναίσθημα : ποια μέσα   χρησιμοποιούνται : χιούμορ , ειρωνεία , περιγραφή , αφήγηση                         


·      Αξιολόγηση συλλογισμών   ή   αξιολόγηση επιχειρημάτων :    είδος συλλογισμού , είδη επαγωγής , κριτική  κάθε είδους επαγωγής ,  κριτική επιχειρημάτων , κριτική συμπεράσματος 

·      Αξιολόγηση  Τεκμηρίων : επαρκή, λογικά, τεκμηριωμένα, σχετικά με το θέμαβέβαια , πιθανά ,……..

·      Μέσα πολιτικού λόγου :  κολακεία , λαϊκισμός , κινδυνολογία , συνθήματα  / ασύνδετο , περιγραφή ,  α ενικό , α πληθυντικό…..Πολυσύνδετο …                                                    

·      Μέσα επιστημονικού λόγου  : επιχειρήματα , λογική , αναφορική γλώσσα .                  

·      βασικά γνωρίσματα του επιστημονικού λόγου: περιγραφικός , ερμηνευτικός , αποδεικτικός.
    Ισως και εκλαϊκευμένο  ύφος , διδακτικό …..                 

·      ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ  ( βλέπε  αλλού )

·      Κειμενικό είδος ( βλέπε αλλού )

·      ΠΕΡΙΛΗΨΗ ( βλέπε αλλού )

·      Εγκυρότητα   -  αλήθεια - ορθότητα επιχειρήματος ( βλέπε  στο βιβλίο )

   
               ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ   ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

·      Λογική  / αναφορική  χρήση  γλώσσας ( η απάντηση  σε άλλο σημείο )

·      Ποιητική χρήση  γλώσσας : συνδηλωτικές λέξεις  ,συνειρμός ( η απάντηση σε άλλο σημείο )

·      Τόνος δοκιμίου 118 , 125 :  ειρωνικός , διασκεδαστικός , δραματικός ,…….

·      αφηγηματικό και στοχαστικό μέρος του  Δοκιμίου

·      Ποια είναι η βάση που δίνει  Ενότητα  στο κείμενο  186  : η θεματική περίοδος

·      μεταβατικές παράγραφοι  ,55 :    Για να πάμε στις επόμενες

·      ρόλος προσώπων στο κείμενο ( βλέπε αλλού)

·      ρόλος εγκλίσεων / χρόνων  στο κείμενο  ( βλέπε αλλού )

·      πώς αναπτύσσεται η επιχειρηματολογία - 64  :  η σειρά που ακολουθείται

·      πώς κλιμακώνεται η επιχειρηματολογία  - 64 : από τα πιο ασήμαντα π.χ  στα πιο σημαντικά

·      βασικά σημεία της  συλλογιστικής πορείας - 71 :  ΘΕΣΗ - ΤΕΚΜΗΡΙΑ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

·      «ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ  ΠΕΙΣΕΙ » , 33 :  είδος συλλογισμού , είδος επαγωγής 
Κρίνουμε το είδος της επαγωγής και το συλλογισμό γενικότερα….

·      επισφαλής γενίκευση  - 33 : Η γενική θέση δεν είναι βέβαιη

·      μέρη του επιχειρήματος  : αποδεικτέα θέση - προκείμενες - συμπέρασμα

·      ασάφεια κειμένου : ακυριολεξίες , μεγάλες περίοδοι , χαλαρή δομή , ασυνταξία , ανόμοια  γλώσσα……

·      φυσικότητα   λόγου : ιδιόλεκτος , αποσιωπητικά , εξωγλωσσικά / παραγλωσσικά στοιχεία …

·      ενεργητική και παθητική σύνταξη (  βλέπε   αλλού  )

·      περίπλοκο  ύφος  : υπερβατό , υποτακτική σύνταξη ,  μεγάλη περίοδος  ( Πότε , γιατί : )

·      αντιστοιχία   ύφους    και είδους  κειμένου (βλέπε αλλού )

·      Οικονομία ή Εσωτερική Οικονομία  κειμένου :      τίποτε περιττό , όλα οδηγούν  άμεσα στο στόχο του συγγραφέα…, χωρίς χαλαρή δομή και «κοιλιά» .

·      Ρόλος  των σημείων  στίξης στο κείμενο  ( βλέπε  αλλού )

·      Λέξεις - κλειδιά

·      Προκείμενες : ελάσσων  και μείζων προκείμενη   92 Ζαμαρία




ΣΗΜΕΙΩΣΗ : μορφή συλλογισμού ( παγίδα )

1.   «κάποιοι πιστεύουν ότι  η ανεργία είναι συνέπεια τεμπελιάς»
2.   «Πιστεύω ότι  αυτή η θέση είναι αφελής»
3.   αναφέρονται  τα επιχειρήματα που δείχνουν τη διαφωνία  του
4.   Συμπέρασμα :  άρα  η ανεργία είναι κοινωνικό  φαινόμενο

     ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ  ΕΠΑΓΩΓΙΚΟΣ ( η αρχική θέση μπορεί να μας παγιδεύσει και να την θεωρήσουμε γενική που οδηγεί σε  ΠΑΡΑΓΩΓΗ  )


ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ  ΚΕΙΜΕΝΟΥ  ΣΕ ΤΥΠΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟ : Νέα  Γ  Λυκείου , σελ 262

  1Ο  ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ

Οι γυναίκες είναι θύματα των ΜΜΕ   που εκμεταλλεύονται τις διάφορες αδυναμίας τους
Τα  ΜΜΕ  είναι   όργανο  του καπιταλιστικού συστήματος
ΑΡΑ  πρέπει να καταπολεμήσουμε το καπιταλιστικό σύστημα 


               (  ΕΠΑΓΩΓΗ  )
ΜΥΣΤΙΚΟ :  Ξεκινάμε  από το τέλος , το συμπέρασμα , και στη συνέχεια  στις προκείμενες
Η δεύτερη προκείμενη  εμπεριέχει την ΠΡΩΤΗ    και το   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ


2Ο  ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ , ΣΕΛ  246  - Γ  Λυκείου

Η πολυκατοικία  επεκτείνεται λόγω των νέων συνθηκών και  έχει αλλάξει το νόημα του σπιτιού
Αναφέρουμε ονομαστικά τις αλλαγές …..
  (  ΠΑΡΑΓΩΓΗ )


            ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ   ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ   ( ΣΕΛ   262 , 2η )  : ΕΠΑΓΩΓΗ

Τα  ΜΜΕ   στηρίζονται , οικονομικά, στη διαφήμιση
Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ  στηρίζεται  στο καπιταλιστικό  σύστημα

ΑΡΑ  οι καπιταλιστές επιβάλλουν την ιδεολογία τους  στα  ΜΜΕ

ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ: ΟΧΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ, ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ, ΠΑΡΑΔΕΙΜΑΤΑ, ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙς, ΤΕΚΜΉΡΙΑ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ   ( Υ.Ο )

·      μέθοδος /στρατηγική/τρόπος/είδος/τεχνική  ΠΕΙΘΟΥΣ
·      ΑΠΟΡΙΑ
    Η  ΑΥΘΕΝΤΙΑ είναι   1. Τεκμήριο ( άρα επίκληση  στη ΛΟΓΙΚΗ )
2.   Επίκληση  στο ήθος ( δημιουργεί αξιοπιστία του πομπού )

·      ΓΛΩΣΣΑ  ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ : χρόνος , έγκλιση , υποκοριστικά , σχήματα , πρόσωπο
·      προδιαγραφές διαφήμισης : προσοχή - ενδιαφέρον - επιθυμία - αγορά
·      λέξεις - κλειδιά (  εξάσκηση )  71
·      βασικά σημεία συλλογιστικής πορείας : αναφέρουμε τον τυπικό συλλογισμό ( προκείμενες - συμπέρασμα )
·      μέθοδος διασάφησης  2 εννοιών : 126 [ σύγκριση , …..]
·      ποια στοιχεία συνιστούν την παράγραφο :  η δομή της
·      ΟΔΗΓΟΙ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΙΚΗ  ΠΟΡΕΙΑ
1.   η θεματική περίοδος   2. Ο επίλογος



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου